Hoe moet je omgaan met weerstand?

Direct na mijn studie ging ik werken voor een middelgroot bedrijf. Daar werd ik, eigenlijk door toeval, vrij snel manager van een afdeling waar veel oudgedienden werkten, die niet persé blij waren dat de directie koos voor een jonge onervaren manager. Hierdoor werd al snel duidelijk dat ik goed moest leren omgaan met weerstand.

Stoom uit de oren

Op enig moment kwam een van de oudgedienden met stoom uit haar oren bij mij binnen. Ze was met een uitgewerkt plan naar de directeur gegaan voor feedback. Dat ze mij daarbij had gepasseerd was voor haar op dat moment, in haar emotie, zeker geen issue. Het was het overigens ook niet voor mij. Nadat ze de directeur om zijn mening had gevraagd, had hij vrijwel op alle punten kritiek gehad. Toen ze was uitgeraasd vroeg ik haar: ‘En wat ga je nu de volgende keer anders doen?’. Na een kort moment van verwarring legde ze me nog eens duidelijk uit dat de fout toch echt bij de directeur lag.

Metacommunicatie

De dag erna kwam ze weer binnen. Ze vertelde dat ze thuis wel even stoom had moeten afblazen, maar dat ze in de loop van de avond was gaan beseffen ik gelijk had. Toen was ik even in verwarring, omdat ik in mijn herinnering geen oordeel had gegeven. Waarna ze toelichtte dat ze graag met mij wilde bespreken hoe ze het de volgende keer effectiever aan zou kunnen pakken. Wat ik toen zeker niet wist maar nu wel weet, is dat mijn vraag een aanzet was tot metacommunicatie: niet de inhoud, maar het proces bespreken.

Ik denk dat we allemaal wel van dit soort momenten herkennen. Vaak is het dan moeilijk om niet in een bepaalde vorm van weerstand te schieten. Had ik haar bijvoorbeeld gewezen op het feit dat zij fout zat door direct met het plan naar de directeur te gaan, dan was ongetwijfeld een twistgesprek ontstaan.

Hoe moet je omgaan met weerstand?

Weerstand, we vinden het lastig om mee om te gaan. We hebben er allemaal dagelijks mee te maken, in welke vorm dan ook. We reageren er ook allemaal op, lang niet iedereen op dezelfde manier, en onze reacties zijn maar zelden effectief.

Bij stevige weerstand kiezen we vaak voor vechten of vluchten, bij de mildere vormen is toegeven een optie. Belangrijk bij het omgaan met weerstand is, wat doe je effectief?

Omgaan met weerstand door te vluchten of toe te geven, levert absoluut iets op, maar de weerstand is daarmee niet weg. Terwijl de optie vechten, afhankelijk van de reactie van de ander, regelmatig resulteert in escalatie. Dan gaan we namelijk proberen de ander te overtuigen. En als dat niet werkt verheffen we onze stem spelen we als dat mogelijk is een machtskaart. Over het algemeen wordt het daar ook niet beter van.

Herkenbaar? Een belangrijke les is, als je iets doet wat niet werkt, stop er dan mee en probeer iets anders. In het voorbeeld bleek ik voor metacommunicatie gekozen te hebben. Toen nog onbewust, maar bewust ingezet zeker een effectief instrument bij weerstand. Uiteraard zijn er alternatieven, afhankelijk van de soort weerstand en de mate waarin je die ervaart.

Harvard Onderhandelen bij weerstand?

Door een andere bril bekeken kan je een situatie waarin je weerstand ervaart namelijk ook zien als een onderhandeling. Een onderhandeling waarin posities worden ingenomen, maar de weg via belangen de uitweg is. Inmiddels geef ik al meer dan 20 jaar training in de methode Harvard Onderhandelen, waarin meerdere handvatten zitten om op een goede manier om te gaan met weerstand.

Maarten Bakker

PS: wil je meer weten over de Harvard Methode? Download dan nu onze gratis whitepaper Harvard Onderhandelen.